-
1 срывать
I несовер.1. тонын, скъуынын2. (проваливать) халын, къуыхцы кæнын, сыкк кæнынсрывать работу – куыст къуыхцы кæнын
см. сорватьII несовер.см. срыть -
2 сровнять
совер. сæмвæз кæнынсровнять с землей – ныддæрæн кæнын, зæххы æмхуызон скæнын
-
3 отожествить
совер. сæмхуызон кæнын, сиу кæнын -
4 отожествлять
несовер. æмхуызон кæнын, иу кæнынсм. отожествить -
5 уравнять
совер. сæмбæр кæнын, сæмхуызон кæнын -
6 равнять
несовер.и ты с собой его равнял? (Некрасов) – демæ йæ барстай?
-
7 срыть
совер. зæхх æмхуызон скæнын -
8 разбить
совер.1. асæттын, ацъæл кæнын, бамур кæнын, фехалынразбить тарелку – тæбæгъ асæттын
разбить счастье (перен.) – амонд фехалын
2. (поразить врага) ныппырх кæнын, ныддæрæн кæнынразбить войска противника – знаджы æфсад ныппырх кæнын, ныддæрæн кæнын
3. (розделить) хæйттæ акæнын, адихтæ кæнынразбить на три равные части – æртæ æмхуызон хайыл адих кæнын
-
9 ровно
нареч.разделить ровно – æмхуызон адих кæнын
2. (гладко) æмвæз, лæгъздорога идет ровно – фæндаг æмвæз у
он пришел ровно в два часа – раст дыууæ сахатыл æрбацыд
он ровно ничего не понял – æппындæр ницы бамбæрста
-
10 разложить
совер.1. (разместить, положить) равæрын, райтауын2. (на составные части) рауæнгтæ кæнын; радих кæнынразложить слово – дзырд рауæнгтæ кæнын
разложить убытки поровну – зиантæ æмхуызон райуарын
-
11 действие
ср.1. архайддействие равно противодействию – архайд æмæ ныхмæархайд æмхуызон сты
2.: привести машину в действие – машинæ скусын кæнын3. (сила) хъомысдоговор сохраняет свое действие в течение пяти лет – бадзырдæн йæ хъомыс æххæссы фондз азмæ
благотворное действие солнца на организм – хуры хæрзгæнæг хъомыс организмыл
5. театр. архайдкомедия в пяти действиях – фондзархайдон комеди
6. мат. архайдчетыре действия арифметики – арифметикæйы цыппар архайды
-
12 доля
жен.делить имущество на равные доли – исбон æмхуызон хæйттыл дих кæнын
2. (судьба) хъысмæт, амондгорькая доля – фыдамонд
плохая им досталась доля (Лермонтов) – фыд хъысмæт фæци сæ хай
См. также в других словарях:
КЪУЫППÆЙ, ДЗЫХЪХЪÆЙ ÆМЛÆГЪЗ КÆНЫН — Æмхуызон кæнын, ныппырх кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
УДÆН НЫХАС КÆНЫН — Æмхуызонæй дзурын, кæрæдзийæн ныхасы бар нæ дæттын, афтæмæй иу хъуыдыйыл лæуд уæвын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪУЫН НÆ ФÆТАСЫН КÆНЫН — Искæмæн æппындæр ницы ракæнын, искæуыл нæ фæтых уæвын. Æмхуызон, алырдыгæй куы нæ фæцæф кæнæм уыцы налæтты, уæд сын сæ хъуын дæр нæ фæтасын кæндзыстæм. (Джиоты Д. Æнæбасæтгæ тых.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪУЛОН МИТÆ НÆ КÆНЫН — Алкæмæдæр æмхуызон ахаст дарын, иугъуызон цæстæй кæсын. Мæнмæ (Гигламæ) хъулон митæ никуы уыдис. (Хацырты С. Хæхты фæдисон.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ИУ ДЗЫППЫ УАДЗЫН — Æмхуызон кæнын. – Раст зæгъыс, Зæлинæ, фæлæ адæмы дæр иу дзыппы уадзын нæ хъæуы. (Нига, Дыууае рæдыды.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ИУ БАРÆНÆЙ БАРЫН — Искæмæн искæимæ сæ ахастытæ, сæ миниуджытæ æмхуызон кæнын. Ставить на одну доску; мерить на один аршин. Алчидæр йæхи барæнæй бары. (Æмб.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ИУ ХÆДОНЫ АТЪЫССЫН — Искæй искæимæ сæмхуызон кæнын, сæ хицæндзинæдтæ сын нæ бахынцгæйæ … Фразеологический словарь иронского диалекта
УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ахсын — I ловить ↓ ацахсын, бацахсын, æрцахсын, рацахсын, фæахсын Хуымæтæг, æнæаразгæ, цæугæ мивдисæг. Æнæххæст хуыз. II бросить, выстрелить ↑ æхсын I … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
Langue ossète — Ossète Cet article concerne la langue ossète. Pour le peuple ossète, voir Ossètes. Ossète Ирон æвзаг, Iron ævzag Parlée en Russie, Géorgie, Turquie Nombre de locuteurs env. 500 000 Typologie … Wikipédia en Français
